ANALIZA FUNKCJONOWANIA BIBLIOTEK NAUKOWYCH W POLSCE (AFBN)
Analiza ankiet wg danych z 31.12.2003 r.

Ankietę za 2003 r. w całości wypełniło 29 bibliotek naukowych, w tym 23 akademickie państwowe (7 uniwersyteckich, 10 technicznych, 2 rolnicze, 1 ekonomiczna, 1 medyczna, 1 pedagogiczna i 1 muzyczna), 2 akademickie niepaństwowe, 2 publiczne oraz 2 branżowe.

Liczba wypełnianych ankiet nadal nie jest zadowalająca i nie pozwala na dogłębne badania. Jednak większość rezultatów analiz pokrywa się z danymi otrzymanymi z ankiet 2002 r. oraz wynikami badań prowadzonych przed konferencja "krakowską" (dane z 2000 r.). Argumenty pozwalające przypuszczać, że rezultaty badań w coraz większym stopniu odzwierciedlają ogólnopolskie tendencje przynajmniej w grupach bibliotek uczelni państwowych oraz umożliwienie tym bibliotekom, które wypełniły ankiety na porównanie własnych danych z wartościami ogólnopolskimi, zdecydowano się przedstawić poniższe wyniki badań.

Wyniki podano dwukrotnie w tabelach dla osobno dla następujących grup bibliotek:

  1. poszczególne typy bibliotek uczelni państwowych: uniwersytety, uczelnie techniczne, rolnicze, inne1
  2. wszystkich badane biblioteki uczelni państwowych2, biblioteki uczelni niepaństwowych, biblioteki publiczne, biblioteki branżowych

W analizie uwzględniono wszystkie wskaźniki podawane przez biblioteki w ankietach oraz wskaźniki obliczane automatycznie na podstawie danych z ankiet. Układ tabel zmodyfikowano wobec ub. roku i obecnie bardziej obrazowo odzwierciedla funkcjonowanie biblioteki w następujących grupach wskaźników:

  1. wskaźniki ogólne - tab. 1 (poszczególne grupy uczelni państwowych), tab. 2 (uczelnie państwowe ogółem, uczelni niepaństwowe, biblioteki publiczne i branżowe)
  2. wskaźniki finansowe - tab. 3 (poszczególne grupy uczelni państwowych), tab. 4 (uczelnie państwowe ogółem, uczelni niepaństwowe, biblioteki publiczne i branżowe)
  3. wskaźniki dotyczące zbiorów (stan, przyrost, opracowanie) - tab. 5 (poszczególne grupy uczelni państwowych), tab. 6 (uczelnie państwowe ogółem, uczelni niepaństwowe, biblioteki publiczne i branżowe)
  4. wskaźniki dotyczące usług (wypożyczenia, usługi informacyjne, szkolenia) - tab. 7 (poszczególne grupy uczelni państwowych), tab. 8 (uczelnie państwowe ogółem, uczelni niepaństwowe, biblioteki publiczne i branżowe)
  5. wskaźniki dotyczące pracowników, struktury organizacyjnej i aktywności zawodowej - tab. 9 (poszczególne grupy uczelni państwowych), tab. 10 (uczelnie państwowe ogółem, uczelni niepaństwowe, biblioteki publiczne i branżowe)
  6. zdalne usługi katalogowe - tab. 11 (wszystkie grupy bibliotek)
  7. wydawnictwa własne, współpraca bibliotek, imprezy - tab. 12 (wszystkie grupy bibliotek)

Komentarz:

  1. Wskaźniki liczbowe i procentowe przedstawiono w postaci średniej arytmetycznej, mediany3, wartości maksymalnej i minimalnej. Niektóre dane liczbowe (np. liczba wydawnictw własnych) przedstawiono wyłącznie w postaci wartości maksymalnej i minimalnej. Inne dane - typu stwierdzenia TAK/NIE - podano w postaci odsetka odpowiedzi twierdzących.
  2. Wszystkie wskaźniki typu "... w przeliczeniu na 1 pracownika" obliczano wg liczby pracowników działalności podstawowej (w tabelach w skrócie DzP). Liczba pracowników oznacza liczbę etatów przeliczeniowych.
  3. Wskaźniki "liczba zbiorów w przeliczeniu na ....." nie uwzględniają baz danych i czasopism elektronicznych.
  4. Wskaźniki w tab. 3 i 4 odnoszące się do wydatków dotyczą wydatków na działalność bieżącą z wykluczeniem inwestycji.
  5. Wszystkie wydatki podawano w zł.
  6. Nie uwzględniono danych "liczba logowań do baz danych online i czasopism elektronicznych" z uwagi na różną interpretację tego pytania.
  7. Wskaźnik "przyrost zbiorów (książki) liczono wg wzoru: nabytki minus ubytki.
  8. Dane dotyczące zbiorów w wolnym dostępnie przedstawiono w postaci:
    • dla książek - procentowy udział vol. w wolnym dostępie w stosunku do liczby vol. w zbiorach,
    • dla czasopism - liczba tytułów.
  9. Nazwę wskaźnika "stopień wykorzystania zbiorów" zmieniono na "aktywność wykorzystania zbiorów". Wskaźnik był obliczany wg wzoru:
    Liczba wypożyczeń na zewnątrz (wraz z prolongatami) + Liczba vol. (łącznie książek, czasopism i innych materiałów) udostępnionych na miejscu + Liczba realizacji wypożyczeń międzybibliotecznych (w jednostkach obliczeniowych) na zewnątrz (krajowe + zagraniczne) / Stan zbiorów (książki w vol. + czasopisma w vol. + zbiory specjalne ogółem)
  10. Pozostałe wyjaśnienia znaleźć można w przypisach do poszczególnych pytań w formularzu ankiety umieszczonej na stronie http://ssk2.bu.amu.edu.pl/standaryzacja/.

    Więcej szczegółów na temat metodologii badań, formularza ankiety, wskaźników i rezultatów z 2003 r. znaleźć można w referacie Lidii Derfert-Wolf "Rezultaty i plany prac Zespołu ds. Standardów dla Bibliotek Naukowych. Analiza danych z ankiet 2002-2003" przedstawionym na konferencji w Rzeszowie w czerwcu 2005 r.


    Przypisy:
    1. Z wyłączeniem biblioteki uczelni artystycznej ze względu na dane zbyt odbiegające od pozostałych, co miałoby znaczny wpływ na średnie.
    2. Z uwzględnieniem biblioteki uczelni artystycznej.
    3. Mediany pominięto w grupach liczących 2 biblioteki.

    Oprac. Lidia Derfert-Wolf, Biblioteka Główna Akademii Techniczno-Rolniczej w Bydgoszczy



 
Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu ©2003-
Kontakt z administratorami

Akademia Techniczno Rolnicza w Bydgoszczy ©2002-2003
Twórca projektu: Lidia Derfert-Wolf
Autorzy oprogramowania: Michał Sierakowski, Paweł Rosiak